7 praktische tips voor ondernemers met (corona) schulden

Tip 1 – Steek je kop niet in het zand
De kop in het zand steken werkt niet bij geldzorgen, stelt Zuidweg. Integendeel. Schulden stapelen razendsnel op. Haar advies: ‘Maak die slapende honden wél wakker en maak ze onderdeel van jouw probleem.’

Ook ondernemers die nog geen schulden hebben, maar wel voor wat financiële ‘uitdagingen’ staan, moeten nu in actie komen, vindt ze. ‘Kun je vanuit de toekomstige omzet aan alle zakelijke verplichtingen voldoen, voorzien in je levensonderhoud én hou je dan geld over om schulden af te lossen? Die aflossingscapaciteit is het uitgangspunt om schulden te herfinancieren, te regelen of af te kopen. Maar veel ondernemers hebben geen idee. Ze denken heel snel aan een faillissement of trekken zelf de stekker eruit.’

Tip 2 – Wacht niet af
Ze vertelt over een restauranthouder op leeftijd die in de afgelopen maanden zijn hele pensioenvoorziening heeft moeten gebruiken om zijn bedrijf overeind te houden. ‘Kans om dat terug te verdienen is er niet. Kijk, de helft van ondernemers handelt en probeert in te spelen op de veranderingen. De andere helft is helemaal murw geslagen. Maar als je wacht, overkomt het je allemaal’, zegt Van Reenen. ‘Ik ken al een ondernemer die zelfmoord heeft gepleegd. Schulden hebben, betekent voor veel Nederlanders: heel veel schaamte. Ondernemers hebben het gevoel dat ze gefaald hebben.’

Tip 3 – Kom in actie voor het te laat is
Een ernstig misverstand is dat de steunpakketten van de overheid wel voldoende zijn voor ondernemer. ‘Ach, het valt toch allemaal wel mee? Je krijgt toch 90 procent van je personeelskosten terug, waarom heb je die mensen ontslagen?’ Dat zei een klant pas nog tegen Van Reenen. ‘Ook bij mijn personeel leefde dit beeld. Maar zo zit het niet in de praktijk. Die framing van de overheid klopt niet. Met 63 procent omzetverlies kom ik aan 46 procent compensatie van de salarislasten.’

Ze vertelt over een voor de crisis goed draaiend cateringbedrijf, actief in bedrijfsrestauratie. ‘Corona legde alles plat. De ondernemer koos ervoor om zijn goede koks, die destijds schaars waren, niet te ontslaan. Hij had bijna 4 ton op de bank staan aan het begin van de crisis. Dat hele bedrag zou hij kwijt zijn aan transitievergoedingen. Inmiddels heeft hij een belastingschuld van 120.000 euro. En nu hebben zijn klanten – pijnlijk genoeg ook overheidsinstellingen – besloten om het contract voor die bedrijfsrestaurants op te zeggen.’ Als het eenmaal zover is, hoe kom je daar dan nog uit, wil ze maar zeggen.

Tip 4 – Zoek hulp
Suithoff ziet dat de aandacht voor ondernemers met geldzorgen met de dag groeit en dat geldt ook voor het hulpaanbod. Zo heeft de Kamer van Koophandel het programma Zwaar weer, waar adviseurs helpen bij een ‘stappenplan op maat’. MKB Doorgaan, een onafhankelijke stichting die Zuidweg heeft opgericht, organiseert hulp voor het mkb en zzp’ers. Net zoals de stichting Ondernemersklankbord. En ook steeds meer gemeenten hebben een actief ondernemersloket.

Tip 5 – Reken uit hoe je er voor staat en bedenk wat dat betekent
Er zijn allerlei websites waar je als ondernemer de financiële positie van je bedrijf kunt bereken, zoals de coronacalculator van MKB-Nederland en VNO-NCW. Van zulk soort hulpmiddelen wordt inmiddels meer gebruik gemaakt, ziet Suithoff. Zo hebben sinds de lancering in oktober al 12.000 ondernemers de financiële fittest ingevuld op de website van Geldfitzakelijk.nl. Meer dan de helft zit diep in de ellende, weet Suithoff. Het zijn veel emotionele verhalen die zijn collega’s dagelijks te horen krijgen. ‘Dat luisterend oor alleen al, is zo belangrijk.’

Tip 6 – Stap naar de gemeente
Ondernemers met schulden kunnen ook bij de gemeente terecht (Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening) voor gratis ondersteuning. Maar de drempel voor ondernemers blijft blijkbaar hoog, stelt Peter Benard, coördinator Schuldhulp bij de gemeente Zoetermeer. ‘We doen er echt van alles aan om ondernemers te bereiken. Maar slagen we daarin? Nee, zeg ik eerlijk.’ Hij vermoedt dat schaamte daar een rol in speelt. ‘Ik herinner me nog een gesprek met een ondernemer, die met zijn vrouw langs kwam. Hij begon te vertellen en ik zag die vrouw bijna van haar stoel vallen. Ze had géén idee. Als ze zelfs met hun partner deze zorgen niet kunnen delen, waarom dan wel met een wildvreemde?’

Tip 7 – Vraag hulp aan een oud-ondernemer
Oud-ondernemer en OKB-adviseur René Portielje staat veel ondernemers met schulden bij. ‘Ondernemers spreken gemakkelijker met een andere ondernemer. Die drempel is veel lager. We spreken dezelfde taal.’ Portielje is al zeven jaar lang adviseur van de Rotterdamse afdeling van het Ondernemersklankbord. Het OKB zag vorig jaar het aantal aanvragen voor hulptrajecten al verdubbelen naar 3.300, vergeleken met 2019. Het zijn nu drukke tijden. Dagelijks spreekt hij wanhopige ondernemers. ‘Ik ga meestal langs op de zaak. Laat mensen eerst hun verhaal doen en daarna gaan we kijken naar het toekomstperspectief. Hoe erg is het? De emoties lopen vaak hoog op. Familiebedrijven die al generaties lang bestaan en nu door deze totaal onverwachte crisis zijn overvallen.’ Portielje ziet dat veel partijen in Rotterdam zich bewust zijn van de hoge nood. ‘De stad heeft er belang bij om deze ondernemers nu te helpen. Wanneer de middenstand omvalt, zitten we straks met een verlaten binnenstad met heel veel leegstand.’

Bron: VNO-NCW