19 december 2023

De SBI-code isn’t just a number, zeker niet qua pensioen

Verplichtstellingsbesluit

Juridisch hebben bedrijfstakpensioenfondsen allemaal exact hun eigen werkingssfeer beschreven. Pagina’s juridische tekst welke activiteiten precies onder een bedrijfstakpensioenfonds vallen. Die tekst staat in het zgn. verplichtstellingsbesluit.
Indien en zodra de activiteiten van de onderneming overeenstemmen met de activiteiten waarvoor het bedrijfstakpensioenfonds is, dan is de onderneming “van rechtswege” gebonden. Dit betekent dus dat werknemers van de onderneming, behoudens vrijstelling van verplichte deelneming, verplicht pensioen opbouwen bij dat bedrijfspensioenfonds. Meldt de ondernemer zijn onderneming niet meteen bij dat bedrijfstakpensioenfonds aan, dan zal het pensioenfonds de ondernemer daarop aanspreken, pensioenpremies van jaren terug vorderen en een zgn. dwangbevel opleggen incl. beslag en kan het fonds de bestuurder persoonlijk aansprakelijk stellen.

Goed nieuws

Er is ook goed nieuws: valt een onderneming (net) buiten de vermelde activiteiten van de sector waarvoor het bedrijfstakpensioenfonds is, dan is er geen sprake van rechtswege gebondenheid. Dan kan de onderneming in vrijheid beslissen of het al dan niet een eigen pensioenregeling (bijv. bij een verzkeraar) wenst. Het gaat juridisch om de letterlijke tekst van zo’n verplichtstellingsbesluit. Niet om de bedoeling of zo van de tekst.

Curiosum

Normaal gaat het om werknemers in loondienst. De zelfstandige zonder personeel moet in een enkel geval zelf ook verplicht deelnemen in de pensioenregeling. Dat is bijvoorbeeld bij schilders het geval. Zij bouwen verplicht pensioen op bij Bedijfstakpensioenfonds Schildersbedrijf.

SBI bepaalt pensioen, de CAO, TVL en de premie bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering.
In de dagelijkse praktijk wordt geen juridisch werkingssfeer onderzoek gedaan. Maar loopt een pensioenfonds vooral de SBI-codes1 na. Dat is indirect. Maar in de praktijk wel bepalend voor een pensioenfonds. Tekst site van Bedrijfstakpensioenfonds Schilders: … BPF Schilders ontvangt periodiek een lijst van KVK met alle nieuwe inschrijvingen in de sector .

Is een onderneming in het vizier van een fonds, maar door verkeerde SBI-code, dan is het code rood en dan staat de onderneming bewijsrechtelijk “0-2” achter. Dit verhaal geldt ook voor CAO’s: juridisch zijn de materiele bepalingen van de werkingssfeer van de CAO. Is dit het geval, dan kan een (oud-)werknemer van een werkgever die onder een bepaalde CAO valt, daar zaken uit claimen. In de praktijk zal de rechter ook hier o.a. naar de SBI-code kijken. Een andere bekende toepassing van de SBI-code was steun tijdens corona (TVL). Deze werd gebaseerd op het hebben van de juiste SBI-code. TVL was alleen opengesteld voor bepaalde SBI-codes.
Weer een andere toepassing van SBI code is de “Wet belastingen op milieugrondslag”, wat deze wet ook inhoudt: ” … De vrijstelling voor metallurgische procedés geldt alleen voor bedrijven die volgens de Standaard Bedrijfsindeling van 21 juli 2008 van het Centraal Bureau voor de Statistiek behoren tot code 24 of 25 (art 64)…” Ook de premie voor bepaalde bedrijfsverzekeringen, zoals bedrijfsaansprakelijkheid, is op de SBI-code gebaseerd.

Herkomst SBI-codes

De SBI-codes zijn “verzonnen” door het CBS, maar in een lijst opgenomen en worden door KVK bij de inschrijving aan de onderneming toegekend. Het kan goed zijn dat een bedrijf onder meer dan een rubriek van de lijst valt en aldus meer dan een code krijgt. Is een ondernemer het niet eens met de code die KVK heeft bedacht, of wijzigen de bedrijfsactiviteiten, dan kan men een wijziging aanvragen. Bij een geschil hierover is uiteindelijk soms het College van Beroep voor het bedrijfsleven de hoogste rechter.
Meer info over SBI-codes incl. de lijst van de KVK, klik hier.
De KVK heeft vastgesteld dat er veel fout gaat (in hun jaarverslag van 2022).  KVK heeft daarom in overleg met het ministerie van EZK door CBS een zoekprogramma laten ontwikkelen. Dat staat ook bij de KVK pagina over SBI-codes.

Advies

De toegekende SBI-code isn’t just a number. De indeling heeft verstrekkende consequenties, zeker als de ondernemer zich daarvan niet bewust is. En het advies laat zich raden: laat de ondernemer zijn SBI-code controleren, ook bij wijziging van de bedrijfsactiviteiten.

Ter info:

1. SBI staat voor Standaard BedrijfsIndeling
2. https://production-site-nl.kvk.bloomreach.cloud/binaries/content/assets/kvkwebsite-nl/categorie/handelsregister/kvk_standaard_bedrijfsindeling.pdf
3. KVK Jaarverslag 2022