Interview met MKB-voorzitter Jacco Vonhof
Je bent sinds 4 september 2018 voorzitter van MKB-Nederland. Welke uitdagingen zie je voor het MKB in Nederland?
Dat zijn er een heleboel, al hangt dat deels ook af van de branche waarin je als ondernemer werkzaam bent. Waar we allemaal mee te maken hebben of krijgen, is bijvoorbeeld de verdergaande digitalisering en robotisering. Van belang is dat ondernemers van die ontwikkelingen kunnen profiteren en ze kunnen toepassen in hun eigen bedrijf. De ontwikkelingen gaan enorm snel en ik realiseer me goed dat het met name voor kleinere bedrijven niet altijd makkelijk is om die bij te houden. Het zijn ook ontwikkelingen met gevolgen voor business- en verdienmodellen, die bestaande markten op de kop kunnen zetten en die ook gevolgen hebben voor de arbeidsmarkt. Zie bijvoorbeeld ook de opkomst van de platformeconomie, die kansen biedt maar zeker ook schaduwkanten heeft.
En er liggen natuurlijk uitdagingen op het gebied van duurzaamheid. Als ondernemers staan we volledig achter de doelen van het klimaatakkoord, maar de vraag is nog wel hoe de voorgenomen maatregelen – en de optelsom daarvan – neerslaan bij de gemiddelde ondernemer. Uitdagingen op de korte termijn zijn nog altijd de personeelstekorten, de aanstaande Brexit, de ontwikkeling van de economie. Het CPB voorspelt voor volgend jaar weliswaar nog een economische groei van 1,4 procent, maar die vlakt af en is met onzekerheden omgeven. Nu al zien we dat de winstgevendheid van bedrijven terugloopt, dat bijvoorbeeld de industrie de gevolgen van de economische ontwikkelingen in Duitsland al aan den lijve voelt.
Wat verwacht en/of hoop je dat Prinsjesdag brengt?
Ik had verwacht dat het kabinet zou komen met de in het Regeerakkoord beloofde lastenverlichting voor bedrijven. Maar inmiddels is al bekend dat het kabinet de voor 2020 beloofde verlaging van de vennootschapsbelasting – de tweede schijf- met tenminste een jaar uitstelt en ook beknibbelt op de zelfstandigenaftrek. Ik heb daar geen begrip voor. Wat de vpb-verlaging betreft: die hebben bedrijven zelf al betaald, middels een grondslagverbreding. Het was al een sigaar uit eigen doos, maar nu krijgen we ook die sigaar niet. En hiermee treft het kabinet niet de multinationals, maar juist het mkb. Kennelijk wordt niet bedacht dat niet alleen multinationals vpb betalen, maar juist het mkb. Dit treft 50.000 ondernemers. En voor die beperking van de zelfstandigenaftrek heb ik al helemaal geen begrip. Het kabinet neemt die maatregel om schijnzelfstandigheid te bestrijden. Als je dat wil doen, prima, maar doe dat dan niet via de zelfstandigenaftrek waarmee je ook ondernemers met personeel raakt. Wij vinden het heel goed dat het kabinet de lasten voor burgers verlaagt, maar het is niet terecht dat de rekening daarvan deels bij mijn achterban wordt gelegd. Die zien hun lasten jaar op jaar alleen maar stijgen, terwijl de winsten daar echt niet tegen de plinten klotsen.”
Je bent ambassadeur van Stichting Ondernemersklankbord (OKB), waarom is het volgens jou belangrijk voor een ondernemer om hulp in te (kunnen) schakelen van OKB?
De naam zegt het al: klankborden. Veel ondernemers missen een klankbord in hun directe omgeving, iemand met wie ze kunnen sparren. Ze staan er vaak alleen voor en zijn alles in één: HR-manager, financieel expert, verkoper, productontwikkelaar, marketingmanager. Ik weet uit ervaring hoe ongelooflijk waardevol het kan zijn om iemand van buiten je bedrijf in je keuken te laten meekijken. Je kunt jezelf soms blindstaren op zaken binnen je eigen bedrijf en dan kan een frisse blik wonderen doen. Of je kunt via OKB een beroep doen op expertise waarover je zelf niet beschikt. En dat kan in alle fasen van je bedrijf: bij de start, bij problemen, bij de beëindiging. Het is altijd goed en prettig om ideeën of problemen bij iemand anders tegen het licht houden.”
Welke lessen heb je zelf geleerd vanuit jouw ondernemerschap?
Ik heb eens een boekje gekregen over de grootste valkuilen voor een ondernemer. Nou, ik ben in al die kuilen gestapt en soms wel vaker dan eens! Maar daar leer je van, is mijn ervaring. Je moet je neus soms stoten om de juiste weg weer te vinden. In Nederland is het bijna een schande als je een keer failliet gaat, maar in een land als de VS zien ze dat heel anders.
Wat ik van al mijn struikelpartijen heb geleerd, is dat je moet doen waar je goed in bent. En waar je niet goed in bent, daarvoor moet je andere mensen inschakelen. Ik heb mezelf jaren terug de grootste dienst bewezen door mijzelf een baas te geven. Ik stond op een keerpunt in mijn groeiende bedrijf, ik vond het werk dat die groei met zich meebracht niet leuk en wist ook dat ik niet de beste man was om het bedrijf in die zin verder te brengen. Dus heb ik een fantastische algemeen-directeur aangesteld die dat wel heel goed kan, en nog wat andere mensen die op onderdelen gewoon beter zijn dan ik. Zij hebben er mede voor gezorgd dat mijn bedrijf is wat het nu is.”