25 september 2025

Beroepseisen en diploma's

Sommige beroepen in Nederland zijn beschermd (gereglementeerd). Wilt u in Nederland werken in een beschermd beroep? Dan moet u aan de beroepskwalificaties voldoen. Is uw gekozen beroep niet beschermd? Dan zijn er geen beroepseisen waar u aan moet voldoen.

Wat is een beschermd beroep?

Een beschermd beroep is een beroep waarvoor u bepaalde beroepskwalificaties (kwaliteiten) moet hebben. U moet bewijzen dat u de juiste opleiding en ervaring heeft om dit beroep uit te oefenen. U moet:

een bepaald diploma of getuigschrift hebben;
bepaalde examens hebben gehaald; en/of
zich registreren bij een beroepsorganisatie

Werkgevers en HR-medewerkers mogen een officieel uittreksel van uw diploma opvragen. Hiermee kan de echtheid van het diploma worden gecontroleerd.

Is mijn beroep beschermd?

In de database met gereglementeerde beroepen van de EU staan de beschermde beroepen in de 28 EU-lidstaten (waaronder Nederland) en IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland. Met de zoekfunctie van de database vindt u of u een beschermd beroep heeft door:

het land te kiezen waar u uw diploma heeft behaald
het land te kiezen waar u wilt gaan werken
de (Engelstalige) naam van uw beroep in te vullen
(eventueel) uw specialisatie te kiezen

Alleen als uw beroep in de database staat heeft u een beschermd beroep.

U heeft geen beschermd beroep

Staat uw beroep niet in de database met gereglementeerde beroepen? Dan mag u uw beroep in Nederland uitoefenen. U hoeft geen toestemming te vragen of uw beroepskwalificaties te laten erkennen. Heeft u een buitenlands diploma? Dan kunt u uw diploma laten waarderen, maar dit is niet verplicht. Hiermee laat u zien welk Nederlands niveau uw buitenlandse diploma heeft.

U heeft een beschermd beroep

Heeft u een beschermd beroep? De vervolgstappen om dit beroep te mogen doen, hangen af van waar u uw diploma heeft behaald.

U heeft een Nederlands diploma

Staat uw beroep wel in de database met gereglementeerde beroepen? Dan moet u zich waarschijnlijk melden bij een beroepsorganisatie, inschrijven bij een register, of een certificaat hebben. Neem hiervoor contact op met de bevoegde autoriteit van uw beroep. U vindt de contactgegevens van de erkende beroepsorganisatie in de database onder de tab ‘competent authorities’.

In het digitale diplomaregister van DUO bekijkt u uw eigen diplomagegevens.

U heeft een buitenlands diploma (EU-land) en wilt zich in Nederland vestigen

Staat uw beroep in de database met gereglementeerde beroepen en wilt u zich in Nederland vestigen? Dan moet u erkenning aanvragen voor uw beroepskwalificaties. De erkenning geeft aan dat u aan de wettelijke eisen van uw beroep voldoet.

U neemt hiervoor contact op met de bevoegde autoriteit van uw beroep. U vindt de contactgegevens van de erkende beroepsorganisatie in de database onder de tab ‘competent authorities’.

U heeft een buitenlands diploma (EU-land) en wilt tijdelijk of af en toe werken in Nederland

Staat uw beroep in de database met gereglementeerde beroepen en wilt u tijdelijk of af en toe in Nederland werken? Dan hoeft u geen erkenning aan te vragen. U moet wel de bevoegde autoriteit voor uw beroep laten weten dat u tijdelijk of af en toe in Nederland werkt. U vindt de contactgegevens van de erkende beroepsorganisatie in de database onder de tab ‘competent authorities’.

Let op: Wilt u tijdelijk of af en toe in Nederland werken en staat uw beroep op deze lijst met gereglementeerde beroepen? Dan moet u toch erkenning aanvragen. Dit zijn beroepen die gevolgen hebben voor de volksgezondheid of de openbare veiligheid.

U heeft uw diploma niet in een EU-land behaald

Heeft u een beschermd beroep en heeft u uw diploma niet behaald in één van de 28 EU- lidstaten, IJsland, Liechtenstein, Noorwegen of Zwitserland? Dan moet u uw diploma laten erkennen. U moet ook een verklaring van vakbekwaamheid aanvragen. Dat kan bij de bevoegde autoriteit voor uw beroep. U vindt de contactgegevens van de erkende beroepsorganisatie in de database onder de tab ‘competent authorities’.

Erkenning beroepskwalificaties aanvragen

U vraagt erkenning voor uw beroepskwalificaties aan bij de erkende organisatie voor uw beroep. U vindt de contactgegevens van de erkende beroepsorganisatie in de database onder de tab ‘competent authorities’. Zij vertellen u waaraan u moet voldoen, hoe de aanvraag werkt en welke documenten u nodig heeft. Als de informatie niet duidelijk is, dan kan het assistentiecentrum Nuffic u helpen.

Automatische erkenning krijgen

U kunt automatische erkenning krijgen voor deze beroepen:

arts
verplegers algemene zorg (in het Engels: General care nurse)
verloskundige
tandheelkundige
apotheker
dierenarts
architect

Bij automatische erkenning moet de bevoegde autoriteit de erkenning binnen een korte termijn afronden. U moet een bewijs van uw beroepskwalificaties (diploma’s en andere belangrijke documenten) aanleveren bij de bevoegde autoriteit en wachten op toestemming voordat u begint te werken.

Erkenning aanvragen in een ander EU-land

Bent u EU-burger en wilt u in een ander EU-land erkenning aanvragen? U kunt hiervoor een Europese beroepskaart (European Professional Card, EPC) gebruiken als u een van deze beroepen heeft:

verpleger algemene zorg
apotheker
fysiotherapeut
berggids
makelaar

U kunt de EPC online aanvragen. De kosten voor de aanvraag van een EPC hangt af van uw thuisland, uw gastland en uw beroep.

U bent het niet eens met het besluit

Bent u het niet eens met het besluit van de bevoegde autoriteit voor uw beroep? U kunt binnen 6 weken bezwaar maken. U stuurt hiervoor een bezwaarschrift naar de bevoegde autoriteit, waarin u aangeeft waarom u het niet eens bent met het besluit. Zet in uw bezwaarschrift ook uw naam, adres, en handtekening. De bevoegde autoriteit neemt op basis van uw brief een nieuw besluit. Bent u het met dit besluit ook niet eens? Dan kunt u in beroep gaan bij de rechtbank.

Gereglementeerde opleidingen

Bepaalde beroepen in Nederland hebben een gereglementeerde opleiding. Dit zijn beroepsopleidingen op mbo-niveau 3 en 4 die zijn erkend door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). De gereglementeerde opleidingen vindt u bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).

Heeft u een gereglementeerde opleiding in Nederland gedaan en wilt u in een andere EU-lidstaat in een beschermd beroep werken? Dan kunt u erkenning krijgen van de erkennende instelling in het land waar u wilt werken, ook al is uw beroep in Nederland niet beschermd. De erkennende instelling mag wel eisen stellen aan uw erkenning. Bijvoorbeeld dat u een toets of extra stage doet.

Certificaatsupplement

Of uw beroep of opleiding gereglementeerd is staat ook in het Europass Certificaatsupplement (CS) van uw opleiding. U kunt een certificaatsupplement downloaden bij de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB), in het Nederlands, Engels of Duits.

AC-verklaring

Is het onduidelijk of uw opleiding gereglementeerd is? Dan kunt u een AC-verklaring aanvragen bij de afdeling Diplomawaardering & Onderwijsvergelijking van SBB. Deze AC-verklaring geeft aan of het beroep of de opleiding gereglementeerd is, en welk beroep u in Nederland mag doen.